2001 yılında yapılan nüfus sayımı sonuçlarına göre, Kazakistan’da 2000, Kırgızistan’da 1501 Karaçay-Balkar yaşamaktadır. Kırgızistan da yaşayan nüfusun büyük kısmı Pokrovok ve Dimitrievok bölgelerinde yaşamaktadırlar. Tarım ve ziraat ile uğraşmakta, hatta birçokları büyük çiftliklere ve büyük hayvan sürülerine sahiptirler. Son yıllarda orada yaşayan kardeşlerimizin kültürel hayatında ‘mutluluk’ anlamına gelen ‘Kuanç’ ortaya çıkarak ayrı bir heyecan katmıştır! 2001 yılında orada yaşayan Karaçay-Balkar kardeşlerimiz, ülkenin başkenti olan Bişkek şehrinin merkezindeki, Alatoo meydanında ‘Ata Curt’ ve ‘Mingi Tau’ adlı dernekleri kurmuşlar

Köyümüzün mazisi Çarlık Rusya’sının Kafkasya bölgesinde en yüksek zirve olan Elbrus (Mingi Tav) ve Kuban nehri civarına dayanır. Çarlık Rusya’sının 18. ve 19. yy.lar arasında uyguladığı yayılma ve asimile politikası sonucu o yıllarda bölgenin yerleşik halkı olan Karaçay Türkleri uzun vadede ulusal, kültürel ve dini varlıklarının tehlikeye gireceğini görerek 1870 li yıllardan itibaren küçük gruplar halinde Osmanlı imparatorluğuna yani şu anda yaşadığımız Türkiye Cumhuriyetinin kurulu bulunduğu Anadolu topraklarına göç etmeye başladılar.

Bizni elibizni adamları 1888 cılda kemele bla algın Samsun şaharga kelgendile. Alaydan Amasya şaharga ötüb bir kesek bılayda turgandıla. Patçah bılaga “kalayın saylay esegiz bereyim da cerleşigiz” degeninde Adana şaharnı Gâvur Tavun izlegendile.Adana şaharga bara turub Tokat şaharnı “Alpudere” eline cerleşgendile. Bılayda caşavga kelişalmaganlarında alayga cuvuk “Tekka” degen elge cerleşgendile. Bılayda bir talay zamannı caşagandıla. Cay künlede bügüngü “Karaçay” elni ornalgan cerinde caylıklaga cıgıb çalman üyle işleb alayda caşagandıla. Bir kesek zaman sora savlay bılayga cerleşgendile.

Yönetmen, prodüktör ve senarist Erkenlanı Huseyin, 3 Mart 1960''da Özbekistan'ın başkenti Taşkent''te doğdu. Ukrayna''da ki Lvov Konservatuar'ını bitirdi (1978). 1978-79'da Karaçay-Çerkes'de ki   Kumuş elinin Kültür Evi direktörlüğünü yaptı. 1981-82 de Sverdlovskiy Sinema Stüdyolarında Görüntü Yönetmeni Direktörü olarak çalıştı. 1988'de Sovyetler Birliğinin en prestijli Sinema Televizyon Akademisini bitirdi. Bitirme filmi olarak "Kokla" adlı kısa metrajlı filmini çekti. Bu ilk filmi ve kısa metrajlı film olmasına rağmen iki ödül birden aldı.

Başhüyük Karaçay-Malkar Kültür Derneği, 1989 yılında, Konya ilinin Sarayönü ilçesine bağlı Başhüyük kasabasında kurulmuştur. Derneğin başlıca amaçları; kasabanın sosyal bakımından gelişimi, güzelleşmesi ve kalkındırılması için çalışmalar yapılmasını sağlamak, geleneksel kültür değerlerini derleyip uygar dünya kültürü ile uyumlu biçimde geliştirmek, üyelerinin kültür düzeylerini yükseltmek, onları geleneksel kültür değerlerine saygılı ülke ve dünya gerçeklerini bilen aydın yurttaşlar olarak topluma daha yararlı insanlar haline getirmektir. Başhüyük Karaçay-Malkar Kültür Derneğinin kurucuları: Şaban Mirza, Metin Güçlü, M. Selim İtez, Suat Abayhan, Şerafettin Zügül, A. Selçuk Sevinç, Zekeriya Abayhan.

1960-çı cıllada başlaññandı elden köçkünçülük, andan algın cıllada da uvak uvak köçgenle bola turgandıla. Bir kavumla Kavkazdan  kelgenleri bla Amerikaga ötüb ketgendile bir kavumla  art ala elge ornalgandan sora ketgendile tış krallaga. Kalganlanı bir kavumu da şaharlaga köçgendi. Bu köçkünçülük bla elden tışına ketgen adamlarıbıznı sanı  nedi  kertisini kim bilsin? 1964-çü cılda elde caşağan adamlarıbıznı sanı 2.000 den artık bolganı  kertisi bla cazılıb turadı. Andan beri ötgen 42 cılda elde caşağan adamlarıbıznı sanı 400 adam kalgandı. Bıllay bir adam, üy-üydegi kayrı ketgendi? Nek ketgendi? Izlarına Elge kaytırıkmıdıla?

Halköçlanı Hanapiyni caşı Hasan nazmuçudu, jurnalistdi, “Karaçay” degen camagat birigüvnü tamadasıdı. Birigüv 1993 cılnı avgust ayında işlep başlagandı. Hasannı 1978 cıldan beri va nazmuları, haparları, ilmu tintivleri Karaçayda, Malkarda, Dagıstanda, Çeçende, Kazahstanda, Türkde, Çuvaşiyada, Hakasiyada, Kırımda, Tatarstanda, Başkortostanda basmalaññandıla. Andan sora Hasan tış kırallada caşagan Karaçaylılanı bla Malkarlılanı, et, tukum cuvuklanı bir bir tübeşdirüv canı bla da iş bardıradı. Tış kırallada caşagan ahlularıbıznı da tizmesin kuragandı. 1998 cılda Azerbaycanda Türk milletleni cazıvçularını birigüvü kuralgandı.

Cazıl elden bolub cılı meniça elli bla ellini üsünde bolgan adamla igi bilelle. Ma bu kün Frigyalılanı ornalgan, caşagan cerleridi deb kırıltıp aylanılgan, içinde düniya bla bir dorbun, tünel, suv cıyılgan huyula, ol zamannı iynanışına köre allında kurman kesilgen, tabınılgan kayala bolgan, adamlanı etgenlerinden tüyül, alay caratılgan öhtemli KALAGA "Kayabaşı" deyedik. Haman elni örgesinde, kün batgan canında, künübüzde da okunulmagan cazuvları bla örge süyelip har bir cannı da körüp, har ne zatnı da bilip turgan "Yazılıkaya’nı tüz katında, ullulugu bla, Cazılkaya bla ölçeşgen, bilim adamlanı ‘Kaya mezarları’ degen ullu kayagada Kuruşhan’nı Kayası devçenek.