Karaçay-Çerkes’te Devlet Başkanı Mustafa Batdıyev’in muhalifleri, cumhuriyetin başyargıcı İslam Borlakov’un görev süresinin uzatılmaması kararıyla ağır darbe aldı. Çünkü Borlakov, yönetimin icraatlarına karşı aldığı kararlarla bir fren görevi görmesinin ötesinde muhalefetin ‘gayr-ı resmi’ lideri pozisyonunda. Rusya Hakimler Kurulu’nun Borlakov’un 1 Eylül’de dolan altı yıllık görev süresini uzatmama kararının ardından muhalefeti Batdıyev’in giderek otoriter bir kimliğe bürüneceği kaygısı sardı.
Regnum muhabiri Murat Gukemukhov’un IWPR’a yazdığı haber-analize göre, Borlakov'un görev süresinin uzatılmaması aynı zamanda Moskova'nın Batdıyev’e olan desteğinin göstergesi. Eylül 2003’te Borlakov, devlet başkanlığı seçimlerine katılmış ama Batdıyev'e yenilmişti. O günden beri Borlakov, çoğunluğu Karaçaylı olmak üzere yeni devlet başkanına karşı çıkan birçok kişi açısından çekim merkezi oldu. Adıgelerin devlet başkanı adayı olarak seçimlere katılmış olan eski Çerkesk Belediye Başkanı ve ünlü işadamı Stanislav Derev’in geçen yıl ölümüyle de Batdıyev neredeyse rakipsiz kaldı.
Borlakov, Yüksek Mahkeme Başkanı sıfatıyla Batdıyev’i yetkilerini tırpanlayan kararlarıyla dikkat çekiyordu. Ülke nüfusunun yarısının yaşadığı, Teberda ve Dombay gibi turistik merkezlerin yanı sıra sanayi tesislerinin yüzde 80’inin yer aldığı üç önemli seçim bölgesi olan başkent Çerkesk, Karaçayevsk kenti ve Karaçayevsk Bölgesi’nde yerel seçimlerde iktidarın adaylarının seçilmesi mahkeme kararlarıyla engellenmişti. Bu elbette muhalefetin yargı eliyle elde ettiği kazanımdı. İktidar taraftarları da hakimlerin yetkilerini aştıklarına dair şikayetlerini Moskova’ya taşımıştı. Bu konuda başkent Çerkesk’te Adalet Sarayı önünde gösteri yapılırken Batdıyev’e yakın siyasi parti ve sivil toplum örgütleri de Federal Yüksek Mahkeme Başkanı Vyaçeslav Lebedev ve Federasyon Konseyi Başkanı Sergey Mironov'a Borlakov'un siyasete müdahale ettiğine dair şikayet mektupları göndermişti. İşin Moskova’ya kadar uzamış olması nedeniyle Hakimler Kurulu’nun son tutumu dolaylı olarak Batdıyev’in Kremlin’den güvenoyu aldığına da yoruluyor.
Muhalif parlamenter Kazım Hubiyev, "Devlet başkanı ülkedeki tüm siyasi partiler ve yönetim dalları üzerinde tam kontrol sağladı. Elimizdeki tek şey olan yetkilerden bağımsız bir mahkemede hakkımızı savunma şansı artık yok. Eğer adalet devlet başkanlığı ekibinin kontrolü altına alınırsa muhalif seçmenlerde yasal sahanın dışına sürülecektir. Yapabilecekleri tek şey sokaklara çıkmak" değerlendirmesini yaptı. Eski Karaçayevsk Bölge Başkanı olan milletvekili İslam Kırımşamhalov da şunları kaydetti: "Moskova'nın müdahale edeceğini biliyorduk ama bu müdahalenin tek taraflı olmasını beklemiyorduk. Bence Moskova ya iki rakibi de yerinde tutmalı yada ikisinden de kurtulmalı. Aksi halde denge-kontrol sistemi etkilenebilir ve bu da ülkede daha derin bir güç krizine yol açar."
Muhalefet, komşu cumhuriyet Kabardey-Balkar’da 2005’te isyan çıkmışken Batdıyev döneminde Karaçay-Çerkes’te istikrar yaşandığı savunmasını da tartışmalı buluyor. Eski Karaçay-Çerkes Parlamento Başkanı Murat Hatukayev bu konuda "İlk başta bu ülkede istikrar izlenimi veriyor ama uzun vadede otoriter rejim kaçınılmaz bir şekilde ekonomik ve sosyal çöküşe ve kriz çıkmasına yol açacak" dedi.
Öte yandan damadı Ali Kayıtov’un mal-mülk kavgasında 2004’te parlamenter Resul Bagatırov ve altı arkadaşını öldürmesinden beri Batdıyev’in Rusya Devlet Başkana Vladimir Putin tarafından görevden alınacağına dair spekülasyonlar hep tedavülde kaldı. Kayıtov'un aralıkta sonuçlanan davada 17 yıl hapis giymesiyle bu yöndeki beklentiler ayyuka çıktıydı. Putin’in uzun zamandır Batdıyev'i Kremlin’de kabul etmemiş olması da bu açıdan hayra yorulmuyordu. Görev süresi Eylül 2008’de dolan Batdıyev’i önümüzdeki süreçte neler beklediği bilinmez ama en azından Borlakov'un üç ay daha başkanı rahat bırakmayacağı kesin.
Ajans Kafkas/01/06/2007 - 20:34
