Savkal kuvanç tıbırım, Karaçay elim, Savkal egeçim, honşum, cuvugum, teññim, Savkal hayda Anam, Atam sen de savkal, Keteme askerge etçigiz hakkıgıznı halal, Kaygıruv bolmagız kuvançlı barama men, Cılav sarnav etmegiz tileyme men ölsem, Ölgenden korkarıkdı caşavu mamır bolgan, Közün cummaz kıyınlıkdan tınçlıgı buzulgan, Kün tuvub batarga unamasa da Kıyın künle bir-birin kuvsala da, Kellikdi ol kün bu kün iynanmasam da
BAŞHÜYÜKLÜ ŞAİR BAVÇULANI TALHANI NAZMULARI
SAVKAL
Savkal kuvanç tıbırım, Karaçay elim
Savkal egeçim, honşum, cuvugum, teññim
Savkal hayda Anam, Atam sen de savkal
Keteme askerge etçigiz hakkıgıznı halal
Kaygıruv bolmagız kuvançlı barama men
Cılav sarnav etmegiz tileyme men ölsem
Ölgenden korkarıkdı caşavu mamır bolgan
Közün cummaz kıyınlıkdan tınçlıgı buzulgan.
20/5/1990, Isparta-Başhüyük
ASKERME
Kün tuvub batarga unamasa da
Kıyın künle bir – birin kuvsala da
Kellikdi ol kün bu kün iynan masam da
Kayıtıb kirlikme elim sañña ketgenim ça
Kıymatıññı biledi senden keñde kalgan
Sakla meni süyüb tansıklagan elim
Kellikme entda sendedi meni cüregim
Sendedi meni esim, aşhı tileklerim.
Toy etib tepsevçüyem arbazlarıñda
Ent baralmayma cokma kuvançlı toylada
Esimdedi ol kobuz tavuş bla ejüv tartıuvla
Toysuz caşav ölgençadı köreme Karaçaylı ulañña.
1990, Isparta
BAŞHÜYÜKGE
Ullu Karaçaydan kobub Ata-babalarıbız
Kele kelib sañña orun athandı barıbız
Sende ösgen, senden keterge unamayın
Cürekleni baylagansa bir da koymayın
Algınça tüldü ent deyle eski kartla
Kalmagant dey ol şoh ullu cıyınla
Aytuvga köre adetleni da carsıta aylanalla
Tas bolganın da tizedile algınkı lahorla
Köçüb ketdi kimileri buzuldu deb adamla
Kimileri da caşav kalmagant deb hoyda
Kaldıla bir kesegi de ayırılalmay ol caşavda
Kalganladan ese aslam üzülüb ketdik şaharlaga
Bek tileyme elimi caññıdan kuralırın
Mamırlıgı, nasıbı, bereketi cıyını bla tolurun
Bek tileyme elimi eski Karaçay bolurun
Karıuv kirib tört sanı bla örge kobarın…
1991
AÇI PISMO
Kaysı korgaşin cıgar meni
Kaysı bomba çaçar sanımı
Kaysı adam öltürür
Kaysı avruv kıynar bılay
Bu pismoça küçlü?..
23 Nisan 1991
TARIGUVLARIM
Mañña etgenleriññi tözalmayın
Tarıkgan etdim men senden
Haparıñ bolsun uruşmay tıñıla
Tarıgıuvla etdim men sañña
Tarıguvlarımı aytıb başlayım
Esiññi mañña berib sen tıñıla
Cüregim,tilim, sen bergen carala
Seni açıtganıñ üçün kıçıralla
Men seni egeç etib turganlay
Sen meni süygen bilgense
Teñlerim biledi, sen de bil kızçık
Günahıma bir bek kirgense
Men seni allay bir bek süydüm
Egeçimden artık körmeyin
Eşitemise meni sañña aytama
Anañ aythança va süymedim
Men alay murat etib ketgenem
Koyganımça seni tabarga askerden
Kuvançlı iynarla aytırga kelgenem
Açı küvle aytdırdıñ sen mañña
Tarıgıuvla aytdırdıñ sen mañña
Men sañña endi neçik karayım
Karar bet mi koyduñ sen mende
Iylıkmay endi kalay turayım
Sabiyligim ösgen bu elde
Keçe tüşümde, kündüz esimde
Sen mañña tınçlık bermeyse
Cüregimi cuka canın bilib kesigde
Bir oñlu cara bergense
Men sañña bıllay iynarla aytsam
Sen mañña açı karama
Men da süymey edim bılay aytırga
Tarıguvlarımda sen barsa
Seni süygenimi neçün aytırla
Nakırdamı etdim da men sañña
Kalmagandı teyri ent egeç-karnaşla
Tamam buzulgandı adamla
Men seni kızçık ma alay süydüm
Aynı anadan tuvgança
Süyülgeniñ çaklı va sen açıtdıñ
Kızıuv otnu içine sukgança
Caşavuñdan meni üzüb atgansa
Kalayda kuvançlı batırsa
Ma men da kıçırıb aytama savgaga
Bek ertde kelgen acalsa
Men senden toyda tansık alırma
Sen meni körüb acaşmaçı
Men barma deb şohluguñ ketmesin
Atıñı aytsamda karamaçı
Ma ent da keldi tınçlık ketdi deb
Kelmesin seni esiññe
Tözalmaganım bıllay kün bolmasa
Körünnük tüyülme közüñe
Men sañña bıllay tukum zatla aytdım deb
Cetmesin seni kölüññe
Ençi körsele bilmeyme nele aytırla deb
Cırım bla söleşeme men sañña
Betime kızçık nek karamaysa
Avruvuñamı ketdi aytganlarım
Köl kaldı etib tarıkma anañña
Sizniça va osalla aytmadım
Sagış ete ete mıyımı teşib
Acaşdırgan etdim esimi
Alsañda meni başımı kesib
Tıyallık tülse sözümü
Kündeş mi bolsun kan karındaşla
Seyirdi teyri sezimiñ
Birövle türtlülege oşayla
Cuvuknu, karnaşnı bilmeyin
Kara bulutlanı uvuçuña cıyıb
Otla çortlatgança sen mañña
Açı Eliya tamam oşatıb
Eliya atadım men sañña
Seni da mañña sorgan bolganlay
Cuvab tabmayma aytırga
Meni da sañña ol sorganlaga
Ne zat tabasa aytırga
Bilmey kaygını sorgan bolganlay
Caram kozgala başlayma aytıp
Alay a sañña ol sorganlaga
Ne zat tabasa aldarga
Men aytırımı aytıb boşadım
Sendedi endi ullu söz
Seni da ariuv aytırıñ cokdu
Nögerligibizge boldu köz
Tarıguvlarımı tüzü boşamadım
Dagıda köbdüle bit talay
Ne men aytayım ne de sen tıññıla
Tınçlıgıñ bla tur alay.
1991–92, Sarıkamış
BAŞ CURTUMA
Birçik da körmegenme men Ata curtumu
Malkarnı, Karaçaynı, Miññi Tavnu
Amalım a bolub bir barsam ol cerlege
Unarık da bolmam ızıma tebrerge
Suratlarıñña karab, cırlarıññı tıñılab
Sende caşagança men es baylab
Turama keñde eñ baş curtumdan
Keñde esem da keñ tülme halkımdan
Suratladagı tavlanı men mında köralmadım
Seni körgenleni haparlarından toyalmadım
Ata curtumdan keñde tuvganımı tözalmayın
Senden özgesine “ tuvgan elim” diyalmadım
Har kün sayın seni tüşügenley turama esime
Caşavuma barın da koymay küçlegense
Açıuv haparlarıñı da cırlada eşite, üyrene
Açıuvlanıb cumdurugumu kısama öçeşirge
Bolsam edi ertdeleden caşagan anda
Men baza edim Karaçay karıvuma
Em da sanlarıma, Bavçu kanıma
Bolur edim cigit, cırlarım savgada aytıla
Sanlarımı ayamazem kömülür üçün ol topraklaga
Tukum bla kesimi aytdıra carar edim halkga
Olturb kaya taşlarıña cırlarımı aytırem Miñi tavga
Toylarıgda tepsey, cırlay cır eterem ol makamlaga.
7/1/1992, Ankara
NEK BOLMAYT ŞOHLUK
Kışda; boranda kalıb har buzlaganla
Cayda erib, cazda bişe da baralla
Bu cürekledegi ajımlı suvukluknu
Cılıtalmay kalgandı şohluknu cılıvu
Eki cürekni biri aslam süyüvçüdü
Ol aslamlık bil anı seniki tüyüldü
Cüregim ol pismonu alganlı üşüydü
Seniki va caz künde da kışnı kezivüdü
Tüşdüm men buruñulanı korkuvlarına
Meni “ issi suvum seni otuññu söndürdü”
Sen gokkanı” köp suv kuyub öltürdüm “
Bıllay tukum sınab aytgan bolurelle buruñula
Aslam süydüm da açuv cüknü alay költürdüm.
Süymeklikden ent acıuvum bolmay meni
Süyeme süygenimi, bile da süyülgenimi
Canımdan ese süygenim egeçim cav etip kesini
Ol boldu meni teñle adamlıgımı kebini
8/1/1992 Çarşamba, Ankara
Sıy berib teñleriñ tavça biyik esele da
Çuvak köknü teşib barırça össeñda
Düniyadagı har kraldan da baş bolsañ da
Bitöv adam uluna sözüñü ötdüralsañ da
Köklede caşab kanatlılanı suklandırsañ da
Sen sansız körme sıyıñı algan teñleriñi
Kör seni tav etgen ol gitçe töbeçikleni da…
Mart, 1992, Ankara
“Kim çaçar ent sagışlarımı
Kaysı kolla silir cılamuklarımı
Bu caşavga karıuvlu tüldü bu cürek
Ol ketginçi söleşseyem bir kesek…”
1992
KONAKGA KELGEN SÜYMEKLİK
Caşav tübetgent bizni birbiribizge
Kunanç kire kuvat bere cürekleribizge
Süymeklikni sınay, cete turduk kölleribizge
Cürek eşikni kadavun eterem bilsem edi
Kirgeni ça süymeklikni terk çıgıb keterin
Süymedig, konak etdiñ süymeklikni atın
Kesiñi konak etdiñ cüregimi konakbay
Menden sora da köb caşnı aldagan bolursa bılay
Alay a meniça süyüb cılagan bolmaz ızıñdan karay.
25 Şubat 1992, Ankara
TİLEYME ELİM
Meni elim Karaçaynı bir kolu
Uzak bolsa da añña barıbıznı colu
Bayramda, kuvançda, açıuvda anda solu
Mında baradı entda nasıbnı em kuvanç toyu
Üleşilib ekige, ketgenbiz keññe
Ketgenle konak bolub kelirle seññe
Sen da konakbaylık ete bil kelgenlege
Cay kuçagıññı sen da seni küsegenlege
Sıylanır umutu bla kelmeyt adamıñ
Bir aman söz etüvçü bolgant da halkıñ
Tartıñandan seskekli bola da kele sañña
Cigit caşlarıñ korkuvlu çıga oramlaga
Mügüşlede koşak bola katınla
Ala ete bilmeydile tatlı lşahorla
Anı munu sözün ete bir birlerin alday
Keslerine uzak adamlanı söge ne kargay
Üç övlen bolsala biri ol birin mahtay
Ayırılışıb ketgen bolsa ekisi anı kargay
Kız, caş, erkişi, tişirıuv barın da koymay
Koşak sözçükleri bla adam coyalla talmay
Erkişile da onov etmey kesleri bla boluşa
Cukga kol urmay kahvalaga toluşa
Bolganla ala da katınlarına cetişitça
Kahvala üyleri bolub oyuña kuraşa
Keñdile kartlarıbız bizni atalarıbız
Adetleden, toyladan, Karaçaylıkdan
Kerekdile bizge omak kart onovla
Üretigiz sizge üretilgença asuvlu kartla
Tohta deb kim tohtatır bu barıuvnu
Kim tabar kesinde bu karıuvnu
Algişla aytdırıb, amañña burulgan avuznu
Kim aytdırı elimi adamın; tillede mahtavlu
Sizni amaltın kelgenleni aşırmagız muthuz
Kelgen aşıkmasın ızına tebrerge
Mıdahlı aytırça bolayık “ sav kal “ derge
Sañña kelalmay kalganla pişiuv eterça boluguz
Keñ etme halkıñı kesiñden
Andan sora cokdu seni adamıñ
Keñ kalma sen da bu eliñden
Andan sora cokdu mında curtuñ
4 Mart 1992, Çarşamba, Ankara
KELGEN KUVANÇ
Mıdahlıkga boysundursada cüregimi, esim
“kel” dey çakıradı ol konakbay etib kesin
Ol kuvançnı költüralmagança boldula sanlarım
Eki sezim da üsümde karıuv sınagança kaltırayt, boganım
Bayram barat mında tögerekge kuvanç çaça
Har kim da ol kuvançga kuçagın keñ aça
Harkimden da artık ençi kuvanç kirgendi mañña
Kuturat cüregim, katı urub cerine sıyınalmagança
Sezelama ent kögetleni, külleni da iyisin
Endi eştalama kanatlılanı şoş cırların
Körelama ent kozulanı cortub oynaganların
Endi esliyalama caşavnu ariuv belgilerin
Mıdahlık sınagan algış ete bilsin har cañña
Kuvançlı bolgan kuvanç çaçsın tört cañña
Til bla aytılgan kibik tınç bolub kalsın tilekle
Bıllay kuvançdan katı uruvçu bolsun cürekle
Bıllay kuvançdan tolub algışçı bolsun innetle.
6 Nisan 1992 Pazartesi, Başhüyük
SAGIŞLARIM
Ozub ketgen ança cıldan sonra
Keñden körüb tanıdım seni oramda
Nença açuv sınatgan eseñ da mañña
Kozgaldı cüregim bir karaganlay sañña
Katıñda bir kavum teññin turayelle
Alay andagı mügüşde seni bla söleşeyelle
Beri oramda da çırdı tübünde mügüşde
Turayem çögüb menda teñle bla söleşüvde
Karab körgenley seni közlerim
Esime keldile ol süygen cıllarım
Cartı kalıb teñlege aytgan haparım
Ma bılay boldula meni sagışlarım :
Biz Birge okuv alırga bargan cıllada
Men seni ariuvluguñu eslegen zamanda
Caşırtın süye tebregenimi sebebi
Başganı süygeniñden edi
Barganegiz birça süymeklikni caşay
Men da madarsızlay süygenimi asıray
Cetgen edigiz siz kuvançlı künlerigizge
Kaydam kalay a tözgen edim men sizge
Esimdedi unutmayma kısga kısga cılavuñu
Koymay ürenirem cılatgannı ol bolganın
Açuvlanıb ıçhınırem añña razı bolmay cılatganın
Ança sayın calınıb iymezeñ tıya columu
Cayaklarıñdan cılamuklarıñı sile, köl bere
Aragıznı eterge ışandırıb kölünü ete da ant bere
Taşada uruşa da alıb kelir edim anı sañña
Körür üçün seni kuvançlı şoh eterem nença kere
Kalay ullu süygen edim seni
Sen a süymediñ ala meni
Egeç etgeniñde bir col kesiñi mañña
Bek katı uruşgan edim men da sañña
Sakladım cüregimi bek tıyıb
Süyüşgen cüreklege tiymey
Borboylarım bek açı kıyılıb
Süye da küye bardım sezdirmey
Köb da turmay ol ketdi senden
Sen bolganeñ añña bek termilgen
Ol sdagatda da katıñda men bolganem
Cüregiññe karıuv- köl bergen
Ent zamanı keldi deb termilip
Uvakdan başlagan edim sezdirib
Köp kıynalgan cüregimi tözgeni
Seyirlik edi teyri ajımsız süygeni
Kız kılıklarıñı köp etgeneñ sen mañña
Bir da ariuv künle caşatgan ediñ tüzü
Süyeme deb aytmaganlıkga men sañña
Bek ariuv da bilgeneñ termilgen cüregimi
Kalay teren sagış etedi mıyım telisine
Bir körgenley bir köp kelib kaldıla esime
Hanslanı üsünde kuvançlı catıb külkübüz,
Bir biribizni cibitib, oynab külüvçü künleribiz…
Esimden çıkmaydı ol terek baçga
Sagatlaça söleşgen edik cayılıb hanslaga
Hoca küreşgen edi da kızganıb bizni ayırırga
Uruşganeñ mañña da koymay unamay kobarga
Uşguvurga barmaganek çakırganlarında da
Ahırında süymey keltirgenelle ençi aşarıknı
Sen kabdırganeñ avzuma aladan közüme Karay
Kollarıñdan kabgan edim nença ariv azıknı
Buçgaklarıbıznı örge etip suvga kirgen edik
Terekleni kırdıklanı kögetleni Birge aylaññan edik
Kökregime başıññı salıb Birge tayaññan edik
Cüregimi bilib anı bla kalay igi oynagan ediñ
Koy teñim koy süygen caramayt adamga
Menley teli süyseñ iynanırsa mañña
Kesek aslam süyseñ oñsuz bolasa
Süygen adamıña bek ullu oñ salasa
Sıyın sen añña sınab aytama tileyme sınama
Sıy bergen caramayt köreme adamlanı barına
Tatlı hant caratdıralmagançadı toygan açga
Ol teñizni büsürövsüzlügü çadı urtlam suvga
Süymeklikni kıyının sınaganla
Aytdırmay bilirge da bollukla
Başha bolmay bıllay açuv sınaganla
Meniça bıllay sagışlanı turdurula
Eşitgeninde savlay tiyre
Sözleriñ boldula çüyre
Cüregim bek issi küye
Turdum ent da seni süye
Cürek süyse kemsiz urat
Süyülgen a zalim bolat
Ol a cüregime açı çabat
Süyebilgen cürek tözüb kalat
Süygenim üçün seni köple kadalganelle
Aman sözle aytıp cuvuklarıñ capganelle
Tıyılmagan tille köp ötürük aytganelle
Caraşdırıp kesleriça tizip elge cayganelle
Avuzladan açı kargışla çıkganelle
Kalmay teñlerimi da avuzga alganelle
Sora – izley barganım olbirine ataganelle
Tukumuguzdan nençası menden tarıkganelle
Bir kavumla boldula kuru esirgenlerinde
Tüyerge izlegenla teñimi da birgemde
Nögerlerimi barın ala kozganelle
Bilgenibizni eştip keslerin tabdırmaganelle
Gitçe boluvçandı kıyınlıknı sebebi
Ol zamanladan ol kızçık ant etgen edi
Kıyınlıkga em baş sebeb bolurga
Men da aytgan edim süymey tururga
Koyganında da tıyılmadı ol aman tille
Oramdan ozarken seni allıma türte edile
“Üsüne ahça salsagız da almam ent” degenem
Tukumuguznu osal kızların kesime kadaltganem
Birtçik de kargamagan edim seni teyri
Açuv eterge nögerimi süygünçüñe deri
Mölek di deb süygen edim seni men
Ent şaytannı da ozgansa teyri sen
Seyirdi bir körgenley cıyılganı başıma
Sınatganlarıñı barıda keldi sagışıma
Kargış eterim da kelet ansı eterge da bilmeyme
Menden kalganlanı kargışı cetsin deb tileyme
Sorurum da kelet endi sañña
“Menden sora barmıdı
Teñi bla kündeş bolganla
Senden sora barmıdı
Tukumunu betin coyganla” deb
Süygeniñe da bılay aytırım keledi ;
“Senden sora barmıdı
Teñini bılay coyalgan
Menden sora barmıdı
Sañña da bılay tözalgan” deb
Süymeyme kızçık endi men
Sen kalay süyseñ alay et
Teñlerim köbdüle hayda turma sen
Birinden de kalma nakırda et
Bir colda kelin alırga bara turganlay otobüsde
“kökalanı cırlaçıñ” degeniñ tüşdü esime
Sen endi Kökalaga boşnakga erişme
Halal teñleni haram etgeniñ aytıladı comakda
Nisan 1992, Başhüyük
ULLU KUVANÇ
Tüşümde körgen süymeklikni
Tapganımda da kuvaññan bolurma
Alay a bu col kuvananımça
Küçlü bir kuvanç sınamaganma
Açuvda tögülmegen cılamugum
Kuvançda tögüldü cayagımdan
Bek kölüm kalgan cuvugumdan
Kuvandım cazgan haparından
Bir zamanla teplep ozganım
Terekden tüşgen çapraklanı
Endi köreme şuvuldavların
Çagıb caşnaganların tereklede
Bir zamanda ah deb ahsınıb
Madarsı karaganım culduzlaga
Ent karagançama uvuçuma cıyıb
Kuvançdan alanı ozgança bolub
Bek ullu kuvanç bergendi mañña
Cay tabigatga caşav bergença
Ullu algış eteme men sañña
Caratılgan, carathañña etgença.
Haziran 92, Ankara
KIYINLIK ESKİ TANIŞIM
Kıyınlık meni eski tanışım
Bek ertde tübedik biz bir biribizge
Kaydan da süydürdüm ese kesimi
Coklay turadı kuvanç künlerimde
Kıyınlık meni eski tanışım
Keledi ketdi derge üyüme
Kutulalmayt andan başım
Sarnaydı içinden tüyüne
Kıyınlık meni eski tanışım
Kelgen edi konakga asgerde
Kıynaydı meni bu konakbaylık
Cıl ozdu unamayt keterge
Kıyınlık meni eski tanışım
Kısharak coklaydı ol meni
Birin sınarga va küç edi
Bu col eki bolup kelgendi
Kıyınlık meni eski tanışım
Kele da kete turadı ol
Ent da kızaradı köz caşım
Boş kelet da tolu ketedi ol.
Mart 92, Ankara
ANAMA
Avur körmey költürdü toguz ay on künnü
Tuvganlay berdi mañña asıragan sütünü
Mından ciyirma üç cıl alga ma bu kün
Bek kıynagan bolurma anamı tuvar üçün
Cılab da köb cuklatmagan bolurma anam
Sabiylikde kıyınımça ululukda da bolur hatam
Ne ullu bolsamda sen derikse dayım balam
Sabiylikdeça süyüb erkeletirse anam
Bu kün tuvganım üçün duniyaga
Savga hak tüyüldü mañña
Allay kaygıruv halal analaga
Hakdı em ullu kuvanç da mahtavda
1 Ekim 92, Ankara
CAŞAV DEGEN
Caşav deb körgenim meni
Keçeleni karasıdı
Carısa da miñ culduz, bir ay bla
Ol akşam bla tañnı arasıdı
Caşav deb bilgenim meni
Kazanlanı karasıdı
Bir birde aksılça körüñeni
Başhasını carıgıdı
Caşav deb sınaganım meni
Ol kamanı karasıdı
Köz alsada carıgı citi avzunu
Mañña salgan a carasıdı
Caşav deb körgeniñ seni
Groh teşikden maraganıgdı
Kaçan atıb urlukdu deb meni
Kaygılı bolub karaganıgdı
12.10.92 Pazartesi, Ankara
KALAMNI KÜÇÜ
Adamlanı kolları kalam tuta ürensin
Catmasın stol üsünde kalamla süyelsin
Çırmab anı barmakla tab bügülsün
İgilikni da amanlıknı da tab tizildirsin
Cazama men ol nasıbdan tolup
Usta caza bilgenleni da kadalıb okub
Muratımdı alaça küçlü nazmuçu bolub
Cartı kalgan işlerin men eterça çabıb
Çıkmay kalgan sözlerin eterça bolub
11.10 .92, Ankara
TAVDAN TÜŞGEN TAVLU
Men tuvgan elde tav cokdu
Közlerim tav küseyle
Dubburlarım da kül cobbu
Cerlerim tüp – tüzdüle
Men turgan elde kölle – suvla cokdula
Carık toprakla caññur küseyle
En turgan elde nızı – çeget cokdu
Solurga bulutdan kölekge tileyle
Men turgan elde tav caşav cokdu
Ol tavdan tüşgen tavludu
Ata curtnu tansıgı cürek teşgen okdu
Bu ayırıluvga elibiz davludu.
25.10.92, Ankara
KİM TÜZ EDİ
Birle kelib mañña
Caşav onov etdile
Birle da ketib bara
Tüz akıl berdile
Birle tüz etdile
Tersni tüzge sanab
Birle de ters etdile
Tüznü tersge bulgab
Birsile da tıñıladıla
Avuzların açmay
Alay a koymadıla
Söleşdim tıñılamay
Birle sözün boşarga
Turdum avuz açarga
“Tüz adam bolsa edi añılarga
Menda süye edim aytırga”
25.10.92, Ankara
KARNAŞIM ŞENERGE
Kıyın künümde küreşib
Mañña tirev bolgan ediñ
Etme bılay deb allıma turub
Meni tıygan sen ediñ
Adamlık şartını sezib
Terk kaynaşdı cürekle
Köb keçeleni tübeşib
Etdik onovla-keññeşle
Cöñer deb koyalmay
Karnaş bolduk kan bla
Bir biribizni köralmay
Kün ozdurmadık ant bla
Tirev bolduk caşavda
Olbir cartıbıznı tapganlay
Biribizni kabganın aşavda
Birsibiz avuzuna salmay
Nença kıyın künleni
Aşırdık mıdahlık sınay
Köb da kuvançlı künleni
Bir caşadık iynaklay
Ceñil bolub kobsam men
Cetib tıya ediñ sen
Amanlık etilse da kesiñe
Halallık bla töze ediñ sen
Kart da caş da süygen
Nasıblı teññim Şener
Bu kün keñde eseñ da menden
Bil sense ömürlük nöger.
Agustos 92, Ankara
ŞENERGE
Sürüvün alıb teñim
Har ertden çıga edi
Kün aşıgıb batsa da
Ol sürüvün küte edi
Sagınama haman da
Biz birge sürüvçü bolub
Koy kütgen zamanda
Cüregim kuvançdan tolub
Kün şoş ariuv bathanda
Biz tolub ol baylıkda
Koy küte kırdıkda
Cırlay edik akşamda
Keçe kara camçısın
Kaplaganlay üsüne
Köknü çolpan alçısın
Körgen edik süyüne
Ay bulutdan çıkganlay
Cır kuradık biz añña
Sürüvnü nadasga urganlay
Biz keldik can cañña
Tüz sırtımdan men catıb
Sen da köndelen tayanıb
Süygenleribizni sagınıb
Tüş kuradık köl salıb
Caşav budu deb men
Tüz aytasa deb sen
Murat iydik ol künle
Birge malçılık eterge
Açıdı bek köb canım
Ernimi kabganım sayın
Açuvdu senden keñ kalganım
Sagışdama aklıma tüşgeni sayın..
Eylül 92, Ankara
ŞAHARDA CAÑÑUR
Tışında cavgan caññur
Karatadı kesine
Bugunub kalgan adamnı
Korkuv saladı cüregine
Aşıgışdı üyüne barırga
Çırdı tübündeki adam
Bukgan cerinden çıgarga
Bazalmaydı saklayt tamam
Şoş oramnı uzunu
Eştiledi cañurnu tavuşu
Cuvdurub oramnı suvçukla
Eltelle taşnı çapraknı cüzdürüb
Bir birde sabır bola da alday
Ekinçi çelek bla kuygança cava
Buguñan adamla bla oynay
Kaltıratadı adamnı suvuk hava
Terezeden karab kaygırama adamga
Seyir eteme bu künde bıllay cavumga
Anam guzabalı otun ata sopaga
Aytdı “ Allah boluşsun bıllayda kalgañña”
1993, Ankara
* * *
Köb karaganma kökge
Katı cumduruk kısıb
Acuvdan tolub tereklege
Aylandırıb da urdum kızıb
Cañız kalırga süymeyme
Sen tüşese deb esime
Cañız kalsam cük etmeyme
Senden özgeni kesime
Nença cürek carama
Darman ediñ sen
Köb cılla sav bolmazlık
Carala salgansa ent sen.
1993, Ankara
İRFANGA
Sagışıb bla algışım bla bukün men
Ent da kozgayma cürekni
Ayrıluv bla tübeşüvnü arasında
Bılay haman da boluvçanma men
Caşav bolum bizni ayırıb
Tüşgenbiz aytuvçu korkuvubuzga
Et adamına bılay taralıb
Eşitmegen tıñılasın tavruhubuzga
Pismo bla telefoñña cabışıb
Bek tansıgıbıznı alsakda
Ol tansık ketmezça dı
Mından arı birge bolsakda
Algı burun men öllükme deb men
Ekibiz da nakırdaga bura
Aytuvçu sözleribiz da köb edi
Korkuvla tilekleni tuvdura
Ölüm kirib arabızga
Kaysıgıznı deb sormasın
Kim tübese da ol soruvga
Biribizni aytıb koymasın
Mıdahlıkda kuvançnı
Kuvançda mıahlıknı sagışlay
Üretgendi caşav bolum
Adamlanı tersine karmay
Alay küçlü cazuvçu bolmasañ
Cazarga bolmaydı sagışlanı
Allay sezimni esgeralsañ
Bolluksa añılarga karnaşlanı.
Nisan 1994, Ankara
KÖÇKÜNÇÜLÜKNÜ 50. CILINA
Karaçay atnı kuvançı
Küç beredi mañña
Başha milletleni suklançı
Mahtav saladı sañña
Köbge tözgen halkım
Tözgense kıyınlıkga da
Mından elli cıl algın
Tübediñ curtuñdan kıstavga da
Miñ cıl ötse da
Seni tübegen açuvuñ
Açıtadı meni bügün ça
Kıyınlı ötgen caşavuñ
Bu kün men cılagança
Alkın atamda cılagan bolur
Nença cıl ötse da bu açuvga
Tuvduklarımda cılarık bolur
Mart 1994, Ankara
SÜYDÜM
Kaçan ese da bir
Süygen bolursa sen da
Bir esge tüşüre kirçi
Alay süyeme men da
Eşta açıgan bolursa
Süymeklik açıtuvçandı
Meni da açıta turasa
Unutub ol açıganıñı
Ariuvnu içi avruvdu
Añña köl basmasamda
Cüregim ariuvlukdan toludu
Sen anı köralmasañda
Nege kerek edi señe
Meniça birni süyerge
Nege kerek edi meñe
Seniça birni körürge
Kördüm arivum körmezge
Közümü kısıb aylanmayma
Süydüm ariuvum süymezge
Cüregime kirit uralmayma
1993, Ankara
TAVRUHDAGI KIZÇA
Ata curtumdan kobub
Kelgense sen konakga
Tavruhdagı kızça bolub
Körüññense sen mañña
Aşhı tilekle tuvdura
Kirsiz taza cüregime
Kirgense sen Zuhra
Işanuvlu süymekligime
Süymey eseñ arivum
Bar collarıñ açıkdı
Seni üçün a ölalmam
Bir ençi canım bardı
Artık can a töleyalmam
Men sen aruvnu alay süyeme
Kişini seññe teñ etmey
Süymey esen a teyri ölmezme
Seniça bir bla üylenmey.
1993, Ankara
TELEFOÑÑA IŞANMAYMA
Cüreklede tansıklıknı alırça
Telefon işlegendile adamla
Adam katında adam tartıññança
Tartınmazga tapdı telefon bla
Miñ kıçırım col bolsa da arası
Telefonnu kulagın burganı sayın
Keteredi bir kesek tansıknı avazı
Çaçadı süygenleni bar sagışların
Telefon bla süymekligimi aytırga
Işanuv cokdu meni cüregimde
“Tohta bir eki sözge da tıññıla”
Der erkinligiñ bolluk tüldü anı bla.
1993, Ankara
KOL UZATSAM ALMAYSA
Da men tavluma
Tavluça toydama
Tukum sorsañ “Bavçu” ma
Türk kralda caşayma
Ma sen da tavlusa
Türk kralda okuysa
Toynu süymeyse
Süymeklikge bolmaysa
Kol uzatsam a almaysa.
1993, Ankara
İYNAR
Kayıtıb keldim elime
Cüregim miññe bölüne
Toguz cüz toksan toguzu
ODTÜ-dedi ODTÜ-de.
1993, Ankara
TÜZDÜLE TAVLARIM
Tavlu atnı maganasın
Tav tilni bagasın
Ne tukumun ne atasın
Bilmey caşagandı
Birni eki üleşib
Bir biri bla küreşib
Salamsız tübeşib
Ketgen adamlarıdı.
3 Ekim 1994, Ankara
SÜYMEKLİGİME KARŞÇI TURALLA
(Başhüyük elde bir kıznı süymekligini üsünden kesi avzundan cazılgança)
Kimni akılında bar edi
Men süymeklikge bölenib
Bir adamda iynanmaz edi
Esitsele meni birge bılay köllenib
Nakırda ete turganlay
Bilmedim kalay bolganın
Süymeklik celi urganlay
Cılındı meni boganım
Al süygenlerime “bolalmayma”
Degenley caraşdırgan adamla
Bu süymeklikni añılamay
Karşçı turub bizni koymayla
Bizge erkinlik bermey
Türlü türlü zatla aytdıla
Aytılganlaça men körmey
Tüzün añılatalmadım
Kimdi cürek sezimni
Dump eter karıvu bolgan
Bilek küç bla süymeklikni
Birle boldu horlarga umut etgen
Karşçı turalla bu süymeklikge
Bizni eşitygenleni barısı da
Kirgenme ot küymeklikge
Bir cokdu madarı da
Tıñılarık tüyülme bir kişini
Cañız anam bir ho dese
Unamaydı anam men haribni
Tukum saylab küreşe
Voy menden carlı kim bolur teñle
Cüzle bla adamnı onovu üsümdedi
İleññenle cuvuklarımdan üreñenle
Esgini cañırta,tukumu kanlıbızdı deb koymayla
Köb cılla ötdürgenem
Süymeklik kañña kirmey
Türlü açuvla költürgenem
Bıllay açuvnu bilmey
Açı sözleni içimde
Köb cıllanı asıradım
Çıdam tabmagan künümde
Talha karnaşıma cıladım
(men caşırtın cıladım)
Aytmadım bir adamga
Kölüm kalgan bir zatnı
Tözdüm türlü açuvlaga
Açıtmadım bir cannı
Tübegendi ent süymeklik açuv
Em küçlüsün saylab algança
Elinden ırahatlık üçün kaçıuv
Ketgenni kaygıla ızından kuvgança
Voy men carlı men harib
Anam mañña ışanmayt
Süygenime kaçıb, anamı türtüb
Koyarıkma deb tura uşayt
Eki adam bir birin süyse
Bek til etüvçü adamla
Eki adamnı bir birine tüşürürge
Bek süyüvçü adamla
Meni süygenimden koyub
Süymegenime berlik adamla
Cılla algın birevnü biri coyub
Açıganıgızça açıtırıksız adamla
25 Kasım 92
VOY CAVUMDA
(Başhüyük elde bir kıznı süymekligini üsünden kesi avzundan cazılgança)
Voy cavumda kız bolmasın
Bolsada menley nasıpsız bolmasın
Etgen muratı tolmay a kalmasın
Ol nasıbına kişi kol uzatmasın
Tiley edim men da teñle
Anam berse edi razılık
Men da kuvançlı carık küle
Tabar edim tıññı, ırahatlık
Ol hucukallık adamla
Kalay turluk edile til etmey
Meni kibik harib kızga
Kalay turluk edile söz etmey
Kasım 92
SÜYGEN DESELE
(Başhüyük elde bir kıznı süymekligini üsünden kesi avzundan cazılgança)
Süygen süygen desele
Seyir ete edim algadam
Cañız atın oguna eşitsele
Tözüm taba edile andan
Bek köb adam uruşdu
Süye bilmeyse sen deb
Bek köb adam uruşdu
Bir bla bolmaysa deb
Ent tüşgenme tamam
Küçülü süymeklik otga
Ent da uruşalla mañña
Tabıb türlü türlü sıltavla
Karayma da men süyüb
Etiüvçü onovlarımı
Bolmaydı kişi körüb
Oñsunmagança kuvançımı
10 kasım 1992
OT CAGADA
(Başhüyük elde bir kıznı süymekligini üsünden kesi avzundan cazılgança)
Köb mıdah keçele
Çıdam tapmagan künümde
Kişi da bolmay birgemde
Cıladım köb ot cagada
Kündüzlege ışanmay
Körmesinle deb a cılay
Calın taşına çögöleb
Köp keçele cıladım
Kuvançımı keññe kere
Kuvançlı carık küle
Üybüzge kelin kelgeninde
Eslemedim bir kesek ot cagamı
Bu col ol üretdi biyagınlay
Biyagı otcaganı colunu
Cıladım köb karaññı keçede
Betime kapatıb kolumu
Üyümü ol şoh cılıvu
Ketdi kayrı ese da
Cürekni otça cakgan avuzu
Cuklanmadı otcagaça
Cürekdegi otumu
Külleri ot cagada
Köp açı sözlege
Cılaganma ot cagada
Ol edi mañña iñbaş
Başımı tayab cılaganım
Ot cagadagı calın taş
İşanlı adam sanaganım
Az da tülle teñlerim
Üç kün ozdurmay coklagan
Kimi kuvançlı kimi kurgak mıdahçı
Cokdu biri bılaydı deb aytırça.
20 kasım 1992
KATIŞTIRMA
Nedende alga süyerge kerekdi
Adam ulu har neni da
Ol süymeklik küç berlikdi
Tav-kel işlete cürekni da
Süyeme terekni, kögetni
Kum tüzleni, kaya taşlanı da
Süyeme kanatlılanı, göbelekni
Kartlanı, kızlanı, caşlanı da
Barın da ayrı süyeme men
Birin birine katıştırmay
Kızçık neçik bolalmaysa sen
Bılanı bir birinden ayıralmay
Ocak 1993
KARAÇAY-MALKAR JURNALGA
(1992’de çıgarganıbız Karaçay-Malkar Haber Bültenine)
Karaçay-Malkar jurnal,
Köb cıllada orun al
Karaçay-Malkar halkımı
Cüregine tüz colla sal
Atıñ ullu bolsun
Karaçay’ım Malkarımça
Cazıuvuñ oşamasın
Ala ayırılışıb kalgança.
1993
TEÑLEGE
Birge bolmasakda bu kün biz
Cüreklede bir bola bilgenbiz
Arı beri çaçılışsakda
Tas bolmazbız ozgan zamanda
Da keterikdi caş türsünle
Keterikdi ol ceñillikle
Turlukdu asıray bilgende
Türlenmey teñi cüreginde.
Miñ sürkelir
Zaman atnı cügenin
Katı tuta bilmegen
Terk kart bolur unutub caşlıgın
Teñgin teñ ça körmegen.
20 Nisan 1994, Ankara
ESİRALMADIM
Kaçan kuvanıb almadım
Bu kalamnı koluma
Kaçan esirib tıñıladım
Bu alamnı şartına
Birtçik boysunalmadım
Caşav bolumga
Birtçik esiralmadım
Esirik dünyada
Boy salgan küçdü
Boysunmazlık zat köb bolsa
Cürük a tüzü költürlükdü
Kesiça hahal cük bolsa.
1994, Ankara
SÜYDÜM ESE
Men seni süydüm ese
Sen anı bildiñ ese
Bek ullu caññıldıñ
Anı üçün kötenli bolduñ ese
Aytayım da eşit ariuvum
Da men seni süye esem
Alay ullu kötenli bolurça
Seni üçün a ölmeyme bile eseñ
1994, Ankara
KAYITDIM
Men algadan da cigit edim
Cüregimi ölçege koşarça
Ent da cigitme
Seni bla ölçeşirge
Men algadan da salgan edim
Canım bla cüregimi ortaga
Sen ol künde ketgen ediñ
Ekisinde tebleb kaygırmay
Ent da salganma ortaga
Ol ekisiça sezim baylıknı
Sen a ol baylıkdan alga
Kördüñ mal baylıknı
Ertde añladım cañılganımı
Başımı palahdan kuthargança kuvandım
Bir kün menden da keterik baylıgımı
Süygeniñ üçün senden kayıtdım.
94, Ankara
TAPSAÑ TAS ETMEZSE
Kesiñi körürge
Kökge karaysa
Meni körürge cerge
Tuvrañña karasañ
Kertini körlükse
Men kökde cerde tülme ariuvum
Senley izleb tabılmazça,
Men cürekdeme ariuvum
Tapsañ tas etmezça.
94, Ankara
KÖL IRHI
Bolalmayma sensiz deseñ
Çabıb cetivçü edim
Cetalmayma sañña deseñ
Köl berivçü men edim
Ent kölüm de kalmagant
Berirge
Betiñ da kalmagant
Körürge
Cürekdeki ullu sezimni
Añlatırga
Kölırhı ataganem atıña
Irhılıgıñı va ent sorsañ
Çokrak suvçuk
Ariuvluguñu sorsañ
Bir keçeçik.
94 Ankara,
BAŞHÜYÜK ELGE
Çaçılgandıla köb adamlarıñ
Türlü türlü şaharlaga
Adamlarıña tansıklay kaldıñ
Aziya da Avrupa da
Kup kuru bolub oyulgan üyle
İyelerini izleyle
Şoş oramları adam küseyle
Keligiz iy deb tileyle
Amarikaga ketgen adamla
Izına ceññil kayıtmaydı
Kameralaga toylanı tartıb
Bılaydan tansık aladı
Başhüyük’de di tıbır eşigim
Anda tebreñent beşigim
Keñde bolsamda bil Başhüyügüm
Sendedi kabır ülüşüm
Carsımay elim köb ömürleni
Öhtem tururmu bilalmayma
Madarı bizdedi böleyik esleni
Başhüyük elge kıynala
Marca deb caşla kobayık örge
Başhüyüknü költürüge
Algınça halkım tururça törde
Eterge borçludu tölüle
Ethıçın künde biz cıyılayık
Başhüyükge kulaç açıb
Bıllay cıyında biz kuvanayık
Kaygılarıbıznı çaçıb
Bolvadin, Cavlu, Cazılı, Dolat
Ethıçın küññe keligiz
Kalmagız kelmey Belpınar, Kilisa
Yakapınarlı birigiz
Bıllay künlede kuvançlı küle
Başhüyük elge kayıtayık
Bıllay toylada bayramda teññle
Bir biribizni coklayık
Ent da bu künde cıyıldı halkım
Carık betleden nür töge
İynarla aytdım, cır da cırladım
Bir bek kuvanıb bu küññe
Marca deb caşla turayık hayda
Karaçaynı költürürge
Uzak bolsa da elle ellege
Cuvuk bolayık köllege
Sagış eteyik Karaçay üçün
Boluşayık Allah üçün
Kalgan adamla hılıkge etib
Avuzlaga almaz üçün
1994, Ankara
KEÇE KEÇ ARADA
Ent da keçe keç arada
Seni sagınama Ankarada
Tıñanmısa ogose tınçayıbmı
Kaydam kalaysa Adanada
Cetgendi beri kış keçele
Sen tabadan cılı celçik kele
Cürüyme beton oramlada
Cañızlıknı esge tüşüre
Açı suvuk hını urganlay
Kesimi begitdim kaltıray
Şoş kökdegi ayda körünedi
Eki bolgan cürekleça cartılay
Ankarada küz artı..
Caprakladan tolgant oramla
Arabız uzak bolgandı
Boluşurbuz kalam bla
Ent da keçe keç arada
Sagınama seni Ankarada
Esimdese ança sayın a
Tursañ da Adana da
1995
ÜYÜR BOLURGA
Bu kün kalgan künle ça bolmay
Birt da bek arıganma
Başımı orun castıkga da salmay
Olturgan cerimde kalkıganma
Caşavnu üsünden sagış etgen
Bek kıyın iş köreme
Cañı caşav kurur zamanı cetgen
Caş bolub cük költüreme
19.11.97, Ankara
ADAMLAGA KARAYMA
Stol şindikge olturub
Balkondan şaharga karayma
Bir bir de oramnı tolturub
Ozgan adamlanı sanayma
Kimi kuvançdan küle
Kimi da mıdah baş iye
Ozalla akşamlıkda allımdan
Barı da aşıgadı üyüne..
27.10.97, Ankara