Off Canvas sidebar is empty

Edebiyat

Karaçay Malkar Edebiyatı ile ilgili Makaleler

SABİY CIRLA

"Cuv-cuv-cuv ala, Eki çıçhan suv ala, Amma boza bişire, Akka kiyik tüşüre." "Bap-bap-bappahan, Bappa-bappa-bappahan! Üy tübünde sarı teke, Sandırakga barırteke. Cigeyçigi carı teke, Aşaganı tarı teke, İçgençigi boza teke, Tekeleni oza teke. Taş üsüne mine teke, Koş içine kire teke, Burma teke, tura teke, Qaya randa tura teke. Agaç kabuk kıra teke, Caşçıklanı ura teke, Çırpı büksem, kırka teke, Açıvlansam, korka teke. Dıgı eteyim, "dıg" eteyim, Seni oyunga tüzeteyim, Sakalıngdan saldırayım, İslameyge bardırayım."

Bappahan

Bap-bap-bappahan,
Bappa-bappa-bappahan!
Üy tübünde sarı teke,
Sandırakga barırteke.

Cigeyçigi carı teke,
Aşaganı tarı teke,
İçgençigi boza teke,
Tekeleni oza teke.

Taş üsüne mine teke,
Koş içine kire teke,
Burma teke, tura teke,
Kaya randa tura teke.

Agaç kabuk kıra teke,
Caşçıklanı ura teke,
Çırpı büksem, kırka teke,
Açıvlansam, korka teke.

Dıgı eteyim, "dıg" eteyim,
Seni oyunga tüzeteyim,
Sakalıngdan saldırayım,
İslameyge bardırayım.

BEŞİK CIR

Bellyav-bellyav,
Bellyav-bellyav,
Balaçıknı men beşikge böleyim,
Bellyav-bellyav,
Bellyav-bellyav,
Balaçıkga köb tilekle tileyim.

Alay ete,
Alay ete,
Cuklab kalgın, balam, beşikde,
Bılay ete,
Bılay ete,
İş tındırgın, balam, eşikde.

Alay ete,
Alay ete,
Çabıb ketgin, balam, colunga,
Bılay ete,
Bılay ete,
kalam tuthun, balam kolunga.

Alay ete,
Alay ete,
Balam, sen ulluçuk bolgayeng,
Bılay ete,
Bılay ete,
Balam, sen kullukçu bolgayeng.

Alay ete,
Alay ete,
Aliy ulu Umar bolgayeng,
Bılay ete,
Bılay ete,
Gürcu ulu Kurman bolgayeng.

Col oyunu

Altı, altı, eki-tört
Kelip, bizni körüp ket.
Ayda, ayda tengli say,
Altı, altı, eki-tört

Kelip,bizni körüp ket.
Ayda, ayda tengli say,
Kimdi bizde endi bay?
Oy-ra, ori-ra, oy!

Az da kaltırama sen,
Kel da, bizde ongnu kör,
Eki-eki,tört-altı,
Bizde bardı köp makı.

Aç eşikni, hılibay,
Çabırıngı gımıh kiy.
Eki-eki, beş-altı,
Çapdı teke bek katı.

Amma, manga bappu ber,
Çabıp, suwnu burayım,
Kıngır-mıngır biz bla
Könçegimi camayım.

Altı, altı, eki-tört,
Kelip, bizde oynap ket.
Bek arıgan bolmasang,
Tirmen suvga kesgiç et.

Cılqı kulak, suv ayak -
Darmandı anı otu.
Kaza, kaza ket da teng,
Anı tübün ezme sen.

Zolku kibik, jüzayakça, sozula,
Kısha kelding ızımdan.
Aruv aytsa, kozula, -
Eki-eki, tört-altı,
Oyra, ori-ra-oy!

OY  BİR CAŞÇIK, BİR CAŞÇIK

Oy bir caşçık, bir caşçık,
Bir caşçıkda bir başçık,
Bir başçıkda töppeçik,
Artı çungur celkeçik,
Allı sıydam tuluçuk,
Kesi ata uluçuk.
Turub turgan mangılay,
Aythanıngı angılay.
Bitib turgan kaşçıkla,
Össün bıllay caşçıkla
Köre turgan közçükle,
Caşçık aytadı sözçükle.
Soluy turgan burunçuk,
Caşçık altın curunçuq.
Ayta turgan avuzçuk,
Eted ariuv tavuşçuk.
Avuzçukda tişçikle,
Caşçık etedi işçikle.

Beşik Cır

Cuqla, köz ginciçigim,
Sen cukuga ketseng a,
Tatlı tüşle köre, küle,
İşime boş etseng a.

Bellyav-bellyav et, künüm,
Katın alıp köreyim,
Sen avruma, bavurçugum,
Sen caşa, men öleyim.

Közçüklering nür cana,
Ösüp, cürüp keterse.
Tav jigiti bolup, meni
cumuşumu eterse.

Alma terek tübünde,
Suv tavuşha tıngılay,
Tınç-tınç cuqlap kalçı, közüm,
Men da beşik jır jırlay.

Cuku savluk beredi,
Cukla, altın tavugum,
Cuklap tursang, erkelerme,
Sense caşaw zavugum.

BARA-BARA BAZ TABDIM

(Ekinçi varyant)

Bara-bara baz tabdım,
Baznı içinde tarak tabdım.
Taraknı ammaga berdim,
Amma manga bappu berdi.
Bappunu itge atdım,
İt manga küçük berdi.
Küçüknü koyçuga berdim,
Koyçu manga kozu berdi.
Kozunu konakga soydum,
Konak manga kamçi berdi.
Kamçini cerge urdum,
Cer manga çömüç berdi.
Çömüçnü suvga atdım,
Suv manga kömük berdi,
Kömüknü taphaga saldım.
Arı canından bir miyav,
Beri canından bir miyav,
Keldile da hap-hup dedile,
İçdile da ketdile.

UYAN ENDİ, TENGÇİGİM,

Uyan endi, tengçigim,
Kün tav başladan karadı,
Erlay tur da sen kiyin,
Zaman ozub baradı.

Sanlarıngı sen oynat,
Cuv betingi, kolungu,
Şkolga zaman ozgunçu,
Alay aşa aşıngı.

Aşab, içib boşasan,
Bar şkolga okurga,
Har ne türlü canından,
Okub bilim alırga.

İçme tütün, arakı,
Buzma aruv kanıngı,
Kir işlege boşlama
Subay ösgen sanıngı.

Hayda, meni tengçigim,
Tut bılanı esingde,
Carıklık üçün sen küreş
Har bir tuthan işingde.

KOLGA BARDIM, KOLUM SINDI

Kolga bardım, kolum sındı,
Buzga bardım, butum sındı,
A buz, a buz, sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam meni kün da eritmez edi.
A kün, a kün, sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, meni bulut da cabmaz edi.
A bulut, a bulut, sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, meni cangur da çaçmaz edi.
A cangur, a cangur, sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, meni cavgan cangurumu cer da cutmaz edi.
A cer, a cer, sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, çıkgan kırdıgımı kozulu koy da otlamaz edi.
A koy, a koy, sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, kozumu konakga da soymaz elle.
A konak, a konak sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, kancıga bavumu çıçhan da aşamaz edi,
A çıçhan, a çıçhan sen neden küçlüse?
Men küçlü bolsam, meni kişdik da sıtmaz edi.
A kişdik, a kişdik, sen neden küçlüse?
Men ayhay da küçlüme, temir tarak tişlime,
Kangalı üynü açama, kaymaq alıb kaçama,
Biyle bla aşayma, biyçele bla catama!

CUV-CUV-CUV ALA

(Birinçi varyant)

Cuv-cuw-cuw ala,
Eki çıçhan suv ala,
Amma boza bişire,
Akka kiyik tüşüre.
Bosagadan abına,
Sakalçıgı kabına,
Tamblası, bügüngüsü,
Tavga ketdi dıgı eterge Çibinisi
Dıgı-dıgı-dıgı-dıgı-dıgı!

CUV-CUV-CUV ALA

(Ekinçi varyant)

Cuv-cuv-cuv ala,
Eki çıçhan suv ala,
Amma boza bişire,
Akka kiyik tüşüre.

İt qabhand da, öleme,
Han kuzlukga barama,
Künde aylanıb, küeme,
Kümüş tüyme tüeme,
Seni bir bek süeme.

DURKU-DURKU-DURKU

(Birinçi varyant)

Durku-durku-durku ögüz.
Ögüz içi semiz,
Bu urladı, bu soydu, bu bişirdi,
Bu aşadı, bu aygak çıkdı.
Munu da tüyügüz,
Munu da tüyügüz,
Munu da tüyügüz,
Munu da tüyügüz,
Munu da tüyügüz!
Caşçıknı (neda kızçıknı) eşikge atıb iyigiz!

DURKU-DURKU-DURKU

(Ekinçi varyant)

Durku-durku-durku,
Durku içinde ögüz,
Ögüz içi semiz,
Bu urladı, bu soydu,
Bu bişirdi, bu aşadı,
Bu artha kaldı,
Tüyügüz munu, tüyügüz, tüy!

DURKU-DURKU-DURKU

(Üçünçü varyant)

Durku-durku-durku içinde ala ögüz,
Bu urlab keldi, bu soydu da kazanga saldı,
Bu bişirdi da aş salamga çıgardı,
Bu da aşadı da toydu,
Bu da bardı da iyesine aytdı da koydu,
Tüyüğüz, tüyüğüz, munu eşikge atıb iyigiz!

BİREM-BİREM

Birem-birem, ekem-ekem,
Bavur oltan, sabdan kalay
Ölü buga, sarı tay, toru tay,
A-a maltay, ça-a maltay,
İçi baltay, çık, Totay!

ÇIKIR-ÇIKIR, GENCAHAN

Çıkır-çıkır, Gencahan,
Ulaklarıng makıra,
Eçkileringi çakıra.
Soga eseng, sok,
Sokymay eseng Koy,
Bet teringi soy,
Çabır et da kiy,
Otcagaga siy.

ONBEŞ, ONBEŞ, ONBEŞ

Onbeş, onbeş, onbeş,
Sen sanasan da onbeş,
Men sanasam da onbeş,
Süysen sana, süysen koy,
Onbeşdi da onbeşdi.

ERTDE BİREV BAR EDİ

Ertde birev bar edi.
Temir tirev bar edi.
Taş tegene bar edi.
Agaç çelek bar edi.
Kumurshanı koy etib,
Kumga caygan bar edi.
Kart atasın caş etib,
Katın algan bar edi.
Kart anasın caş etib,
Erge bergen bar edi.
Ölgen atnı sav etib,
Çarsha çabhan bar edi.
Kara suvnu kaynatıb,
Kaymak algan bar edi.
Ölgen kuşnu sav etib
El sarnathan bar edi.

KAK-KAK KARGALA

Kak-kak kargala,
Kamiş tübü carkala,
Açı suwda balıkla,
Tiyre içinde cılkıla.
Cılkı kimni cılkısı?
Kaziy ulu Qammolatnı cılkısı.
Kammolat kayrı ketgendi?
Mal coluna ketgendi.
Mal colundan kaçan kellikdi?
Cılkı çıksa kellikdi.
Cılqı çıqsa, caz boladı.
Balaları kaz boladı.
Kaziy ulu Kammolat,
Mingen atıng kaşhalak,
Sırtına mingen sıypalak,
Begene çara tındırgan,
Otuz kalak sındırgan.

BİRDEN BİLEV

Birden bilev,
Ekiden egev,
Üçden üçgül,
Türtden töngek,
Beşden beşik,
Altıdan aşık
Cetiden kaşık
Segizden senek,
Toguzdan tokmak,
Ondan oymak,
Buzdan taymak,
Abil bilim,
Çıksın tiling!

KAR CAVADI, BORAYDI

Kar cavadı, boraydı,
Hannı nesi koraydı?
Cılkıçısı cılaydı,
Tuvarçısı cav gıbıtnı,
Başın-başın sılaydı,
Otunçusu küledi,
Caşı toyub cırlaydı,
Kızı öpkeleb kıynaydı.

BEŞİK CIR

Bellyav-bellyav, böleyim
Senge aşhılıkla köreyim,
Candan süygen can balam,
Adam bolub köreyim.

Canımdan süygen balam,
Sense cürek süygenim,
Sen rahat bolmayın,
Tınçlık tabmayd cüregim.

Cüregimi kuvançı,
Caşavumu cubançı,
Nakut-nalmaz caşçığım,
Gokga hanslay, caşçığım.

Bellyav-bellyav, cılama,
Közlerimi gincisi,
Bellyav-bellyav, tınç cukla,
Cüregimi incisi.

Ak sütümü bereme,
Cukla, kiyik ulagım,
Canım kibik köreme,
Nür cavhardan çıragım.

Toguz aynı karnımda,
Avur körmey cürütdüm,
Sen cılasang cüregim
Buzça bolub eriydi.

Baynı malı köb bolur,
Carlı malı - arıkdı,
Carlılıkga cılama -
Carlı kölü carıkdı.

Tobugumda ösdürüb,
Ullu kişi eterme,
Rahat bolur cüregim,
Muratıma ceterme.

Akıl-balık sen bolsang
Seni halkga berirme,
Bir nasıbım bar ese,
Halkga carab körürme.

BELLAV

Bellyav, bellyav, böleyim,
Balaçıgım, senden alga öleyim,
Köb caşagın, hayırıngı köreyim,
Beşigingi bavu, bala ıçhınsın,
Başından ogurlu karga kıçırsın.
Kargalanı konuşları koldadı,
Seni atang kele ese coldadı.
Colukganga balaçıgın soradı,
Sorganından igi hapar aladı,
Ol alganın hurcununa saladı.
Bal aşasın, bala, seni tamagıng,
Küren tartsın, bala, seni kabagıng.
Kabagında altın terek ornalsın,
Tüb tamırı Taşlı-Sırtdan karasın,
Baş bulçugu culduzlanı sanasın,
Kelgen konak atın anga baylasın.
Çapıragı sav süem-karış bolsun,
Salkınında ming colovçu solusun.
Konak üyüng köb konakladan tolsun,
Konaklaga kısır malla soyulsun.
Soygan mallarıngı başı sarıdı,
Aythan sözüng dünelege darıdı.
Tum karadı balaçıgımı közleri,
Bala, aruv közleringe nür cavsun,
Seni ananga seni kibik köb tuvsun.
Malıng, mülküng, balaçığım, köb bolsun,
Aşar, caşar kününg köb bolsun,
Halıva salırma, bala, seni cengine,
Suklanmagın, balaçıgım, tengine.
Tenglerin sennge suklanırça üy bolgun,
Har nasıbdan, balaçıgım, sen tolgun.
Künleringi oynay, küle batdırgın,
Tanglarıngı rahat cuklab atdırgın.
Sav el seni igiliginge karasın,
Balaçıgım carlılaga carasın.
Sav kutulgun kuwanç bla beşikden,
Çabıb tüşsün gitçe bala eşikden.
Cukla, bala, bellyaw, bellyaw, böleyim,
Cukudan toysang, beşigingden alırma.
Cuklamasang tınçlıgımı buzasa,
İşlerimi etdirmeyin sozasa.
Sen cuklasang, kölüm tınçlık tabadı,
Eki kolum carlılıkga çabadı.

BELLYAV, BELLYAV, BALAÇIGIM

Bellyav, bellyawv, balaçıgım,
Senden alga öleyim,
Seni adam bolub,
katın alıb köreyim.
Bellyav, bellyav, böleyim
Hayırıngı köreyim,
Bellyav, bellyav böleyim
Senden alga öleyim.
Caşa, bala, caşavungdan toyayım,
Kurmanınga kuba ögüzle soyayım.
Kurmanlıgıng tavda otlagan kiyikdi
Meni caşım tenglerinden miyikdi.
Beşik bavung bolga edi oka,
İçgen suvung bolga edi kök şorka.
Şorkaladan, bala, suvla alırsa,
Kıynlıkladan, allah aytsa, kalırsa.
Bal aşasın, bala, seni tamagın,
Küren tartsın seni turgan kabagıng.
Caynı igisi, bala, sennge küz bolsun,
Allahnı kölü sora sennge tüz bolsun.
Bellyav,bellyav, bala, seni böleyim,
Sora senge köb igilik köreyim.
Caşay-caşay sora, bala, kart bolgun,
Tengleringi arasında tolu üy bolgun.
Tolu üy bolsun meni balam, algışlık,
Seni süymegen bolga edi açı kargışlık,
Arbazıngda altın terek ornalsın,
Tüb tamırı taşlı tavdan karasın,
Baş bulçugu culduzlanı sanasın.
Laylu, laylu lanınga,
Kor bolgayem, bala, seni canınga.
Laylu, laylu laylıkdan,
Top-tup ete oynay küle kelgin caylıkdan.
Bellyav-bellyav, bellyav-bellyav böleyim,
Karnaşlarımı kelib köreyim,
Karnaşlarım kele esele coldalla,
Colukganga sora bizni soralla,
Ala bizden hayır hapar alalla,
Haparların hurcunlarına salalla,
Colukganga colluk cesir koyalla.
Meni balam tenglerinden miyikdi,
Meni balam tavda aylangan kiyikdi.
Tenglering suklanır kibik bir bolgun,
Kelinle kelir, kızla çıgar toy bolsun.
Laylu, laylu bala seni nanınga
kor bolsunla seni egeçlering canınga.
Sanlarıng etsin, bala, seni salavat,
Canıng bolsun sıylı allahha amanat.
Bellyav aytıb beşiginge böleyim.
Hayda cukla, hayırıngı köreyim.

BELLYAV, BELLYAV, BÖLEYİM

Bellyav, bellyav, böleyim,
Sennge igilik köreyim,
Avrumagın, ölmegin
Seni üçün men öleyim.

Cılama, balam, cılama,
Sense közlerimi karası,
Sen cılasang çançadı,
Cüregimi carası.

Toguz aynı karnımda
Avur körmey cürütdüm,
Sen cılasang tarala,
Cüregimi eritdim.

Bellyav,bellyav, böleyim,
Senge aşhılıkla köreyim,
Seni alim bolub köreyim,
Uzak cerden kelib köreyim.

BELLYAV, BELLYAV, BALA, BÖLÜMDEN

Bellyav, bellyav, bala, bölümden,
Allah saklasın bu balanı ölümden.
Bellyav a bellyav, bala bölümçek,
Alıb kelgin bir orazlı üyden kelinçik.

Kelinle kelsin, üyübüzden kız çıksın,
Arbazıbızda ullu toy bolsun
Balanı allında ming koy bolsun.
Mingden artıgı anı cüz bolsun.

Allahnı kölü başıgızga tüz bolsun,
Ay, tüznü ötmegi tüzde catsa da,
Anı it coluksa aşamaz,
Aşhı kişiler aman caşamaz.

Ay caşamasınla amanla,
Bek bitge elle sabanla,
Aşamasınla anı kabanla,
Bellyav-a bellyav, bala, böleyim,
Kollarıngı bekden katı baylayım.
O baylagan bavum, bala, bek bolsun.
Caşar kününg, bala köb bolsun.
Lay-lay a lay-lay, bala laytarsın,
Anasını kıyınların bala kaytarsın.
Anasını kıyını mınga halal aş bolsun,
Bu balaçık tenglerini içinde baş bolsun.
Arbazıngda altın terek ornalsın,
Kelgen, bargan anga atın baylasın.
Çapragı karı carım boladı.
Anı salkınında ming atlı konadı.
Tüb tamırı yarabatdan karaydı,
Baş bulçugu kökde culduzlanı sanaydı.
Bellyav a bellyav, bala, böleyim,
Kollarıngı bekden katı baylayım,
O baylagan bavum, bala ıçhınsın,
Başçığıngdan bir igi karga kıçırsın.
Kargalanı kon işleri koldadı,
Bu balaçık kele ese coldadı.
Colukganına hapar soradı,
Sorganından bir hayır hapar aladı,
Bu balaçık allay kişi boladı.
Lay-lay-a lay-lay, bala, laylıkdan,
Kuana, küle kelgin, bala caylıkdan.
O caylanı igileri da küz bolsun,
Allahnı kölü başıgızga tüz bolsun.
Bellyav a bellyav, bala,böleyim,
Balaçıknı bir tolu üy bolub köreyim.

kamatur.org

Karaçay Malkar Türkiye

Login

{loadmoduleid ? string:? string:? string:? string:? string:? string:? string:? string:? string:? string:261 ? ? ? ? ? ? ? ? ? ?}